Azərbaycan

Azərbaycanca Vikipediyada baxın: Azərbaycan

Azərbaycan dili

[1] Azərbaycan
İsim	tək
Adlıq hal	Azərbaycan
Yiyəlik hal	Azərbaycanın
Yönlük hal	Azərbaycana
Təsirlik hal	Azərbaycanı
Yerlik hal	Azərbaycanda
Çıxışlıq hal	Azərbaycandan

Xüsusi isim

Azərbaycan Respublikası
Azərbaycan

Bayrağı Gerbi
Himn: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni
Azərbaycan – xəritədə yeri
Paytaxt	Bakı
Böyük şəhərlər	Bakı, Gəncə, Sumqayıt
Rəsmi dil	Azərbaycan dili
Etnik qruplar	Azərbaycanlılar
müstəqillik 2-ci müstəqillik	28 may 1918 SSRİ-dən: 18 oktyabr 1991
Ərazi • Ümumi	86 600 km²
Əhali • Təxmini sayı (2014) • Əhali sıxlığı	9 494 600 nəfər 110 nəfər/km²
İnternet domeni	.az
Telefon kodu	+994

• azərbaycanca: Azərbaycan

Mənalar :

1. (Coğrafiya, ölkələr). Azərbaycan və ya rəsmi Azərbaycan Respublikası — Cənubi Qafqazda dövlət, Xəzər dənizi hövzəsində yerləşir. Şimaldan Rusiya (Dağıstan), Gürcüstan, qərbdən Ermənistan, Türkiyə və cənubdan İran ilə həmsərhəddir. Azərbaycanın anklavı olan Naxçıvan Muxtar Respublikası Ermənistanla şimal-şərqdə, İranla qərbdə və Türkiyə ilə şimal-qərbdən həmsərhəddir. Paytaxtı Bakı şəhəridir. Azərbaycan ərazisinin bir hissəsi Ermənistan Respublikası tərəfindən işğal edilib, bu da ölkə ərazisinin 20 faizini təşkil edir.

1918-ci ilin 28 may günü müsəlman şərqində ilk parlamentli respublika olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yarandığı gündür. 30 avqust 1991-ci ildə SSRİ tərkibində müttəfiq respublika statusunda olan Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti "Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin bərpası haqqında" deklarasiya, 18 oktyabr 1991-ci il tarixində isə "Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında" Konstitusiya Aktı qəbul etdi. Bu tarix müasir Azərbaycan dövlətinin müstəqilliyinin bərpası günü sayılır.

Bakı

Gəncə

Qax

Zaqatala

Naxçıvan

Lənkəran

Astara

Şamaxı

Bərdə

Culfa

Şəki

Sumqayıt

Balakən

Qazax

Ordubad

Horadiz

Yardımlı

Sabirabad

Şahbuz

Ucar

Göyçay

Oğuz

Saatlı

Qəbələ

Ağcabədi

Tərtər

Şərur

Mingəçevir

İsmayıllı

Babək

Beyləqan

İmişli

Biləsuvar

Salyan

Kürdəmir

Ağdaş

Yevlax

Zərdab

Qobustan

Daşkəsən

Şirvan

Neftçala

Xudat

Xaçmaz

Ağsu

Xızı

Siyəzən

Xırdalan

Şabran

Şəmkir

Naftalan

Tovuz

Masallı

Cəlilabad

Ağstafa

Hacıqabul

Goranboy

Lerik

Quba

Qusar

Sədərək

Kəngərli

Gədəbəy

Yuxarı
Əskipara

Barxudarlı

Kərki

Xankəndi

Şuşa

Kəlbəcər

Ağdam

Ağdərə

Xocalı

Xocavənd

Füzuli

Laçın

Zəngilan

Cəbrayıl

Qubadlı

Əsgəran

İşğal altında olan Azərbaycan ərazisi

Həmçinin bax:

Şərqi Azərbaycan. - İranda, Cənubi Azərbaycan bölgəsində ostan.

Qərbi Azərbaycan. - İranda, Cənubi Azərbaycan bölgəsində ostan.

Azərbaycan" sözünün etimologiyası:

"Odər (od ərləri, od kişiləri) - Azər sözünün işlənmə tarixi Atropat və ya Atropatena adlarından çox əsrlər əvvəl 2-3 min il öncəyə - Şumer dövrünə təsadüf edir. Oda sitayiş kultu əsnasında Tanrıya tapınan odərlər, şumer, işquz (Oğuz), sak türk tiplərinin alt qatında duran ortam xətdir. Azərbaycan etnik coğrafiyasında ilk türk mənşəli insan icma, qrup və dəstələri kimi odərlər ən qədim əsatir və miflərdə belə özünü büruzə verdirməkdədir. İrandilli etnoslar Azərbaycan ərazisinə daxil olanda artıq türkdilli etnoslar, ələlxüsus türk mənşəli odərlər Azərbaycan etnik coğrafiyasının oturuşmuş sakinləri sayılırdılar. İrandillilər, daha doğrusu, pəhləvi və sami dillərində "odər" sözünün fonetik dəyişikliyə uğrayaraq "azər" formasına düşməyi bir kimsəyə sirr deyil. "Azər" sözü ilk dəfə yazılı ədəbiyyatda Yaxın Şərqə Şumer türk tipinin gəlişinə rəğmən türk Tanrıçılığının doğuşu kimi səslənən və tovidi Ərəbistan yarımadasına aparan İbrahim peyğəmbərin atasının adıyla, Bibliya hekayələrində Azər baba adıyla anılır. Bir sözlə, "Azərbaycan" hərfi mənada "odərlərin can məkanı", əsli mənada isə "Odərlərin diyarı", "Odər yurdu", son deyimdə Odlar yurdu deməkdir. "Azərbaycan" sözünün etimologiyası qeyd-şərtsiz "Odlar yurdu" mənasını verir. Azərbaycan-Odlar yurdu! Atropatena "Azər hakimi", "Odər hakimi", "Odərlərin böyüyü" mənalarını ifadə edə biləcək "Odər-Ata" söz birləşməsinin antik yunan dilində və ya əski yazılarda işlədilən, formasını dəyişmiş ifadə şəklində rast gəlinən söz.

Azərbaycanla bağlı digər terminlər:

azərbaycanlı

Azərbaycan SSR

Azərbaycan Demokratik Respublikası

Atropatena

Atropat

Dünya xalqlarının dillərində

Tərcümələr :

     

{{fullurl:Şablon:{{{3}}}|action=edit}}

Hind-Avropa dil ailəsi: Alman qrupu ingiliscə: Azerbaijan (en) norveçcə: Aserbajdsjan (no) almanca: Aserbaidschan (de) isveçcə: Azerbajdzjan (sv) niderlandca: Azerbeidzjan (nl) limburqca: Azerbeidzjan (li) islandca: Aserbaídsjan (is) afrikaans: Azerbeidjan (af) frizcə: Azerbeidzjan (fy) danimarkaca: Aserbajdsjan (da) qədim ingiliscə: Azerbaijan (ang) aşağı almanca: Aserbaidschan (nds) yeni norveçcə: Aserbajdsjan (nn) farercə: Aserbadsjan (fo) idiş: אזערביידזשאן (yi) lüksemburqca: Aserbaidschan (lb) Hind-Avropa dil ailəsi: Roman qrupu fransızca: Azerbaïdjan (fr) portuqalca: Azerbaijão (pt) italyanca: Azerbaigian (it) ispanca: Azerbaiyán (es) rumınca: Azerbaidjan (ro) qalisiyaca: Acerbaixán (gl) katalanca: Azerbaidjan (ca) siciliyaca: Azzirbaiggian (scn) oksitanca: Azerbaitjan (oc) latınca: Atropatia (la), Azerbaidzania (la) asturiyaca: Azerbaixán (ast) korsikaca: Azerbaighjan (co) araqonca: Azerbaichán (an) Hind-Avropa dil ailəsi: Baltik qrupu litvaca: Azerbaidžanas (lt) latışca: Azerbaidžāna (lv) Hind-Avropa dil ailəsi: Slavyan qrupu rusca: Азербайджан (ru) polyakca: Azerbejdżan (pl) ukraynaca: Азербайджан (uk) bolqarca: Азербайджан (bg) serbcə: Азербејџан (sr) / Azerbejdžan (sr) çexcə: Ázerbájdžán (cs) xorvatca: Azerbejdžan (hr) slovencə: Azerbajdžan (sl) slovakca: Azerbajdžan (sk) kaşubca: [[|]] (csb) belarusca: Азербайджан (be) makedonca: Азербејџан (mk) serb-xorvatca: Азербејџан (sh) / Azerbejdžan (sh) boşnakca: Azerbejdžan (bs) Ural-Altay dil ailəsi: Baltık-Fin-Uqor qrupu fincə: Azerbaidžan (fi) macarca: Azerbajdzsán (hu) estonca: Aserbaidžaan (et) Dravid dil ailəsi tamilcə: அஸர்பைஜான் (ta) (Asarpaijān) kannadaca: ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನ್ (kn) malayalamca: അസർബെയ്ജാൻ (ml) teluquca: అజర్‌బైజాన్ (te) Çin-Tibet dilləri ailəsi: Sinik (Çin) qrupu çincə: 阿塞拜疆 (zh) (Āsāibàijiāng); 亞塞拜然 (zh), 亚塞拜然 (zh) (Yàsàibàirán) (Tayvan) min-nan: [[ | ]] (zh-min-nan) Mon-Xhmer dil ailəsi vyetnamca: Azerbaijan (vi) kxmercə: ប្រទេសអាហ្សែបៃហ្សង់ (km) Hind-Avropa dil ailəsi: Yunan qrupu yunanca: Αζερμπαϊτζάν (el) (Azerbaytzán) Tay-Kaday dil ailəsi tayca: ประเทศอาเซอร์ไบจาน (th) (pràthàèt aasuurbaijan), อาเซอร์ไบจัน (th) (aasuurbaijan) laosca: [[ | ]] (lo) çjuanca: Ahsibaigyangh (za) Hind-Avropa dil ailəsi: İran qrupu kürdcə: [[ | ]] (ku) farsca: آذربایجان (fa) puştunca: آذربایجان (ps) tacikcə: Озарбойҷон (tg) Ural-Altay dil ailəsi: Koreya qrupu koreyaca: 아제르바이잔 (ko) Ural-Altay dil ailəsi: Yapon qrupu yaponca: アゼルバイジャン (ja) Sunda-Sulaves dil ailəsi indonezcə: Azerbaijan (id) malayca: Azerbaijan (ms) sundca: [[ | ]] (su) yavaca: Azerbaijan (jv) çamorroca: [[ | ]] (ch) Afro-Asiyatik dil ailəsi ərəbcə: أَذَرْبَيْجَان (ar)  (e.ö 2000 - 1200) aramicə: ܐܙܪܒܝܓܐܢ (arc) ivritcə: אזרבייג׳ן (he) amharca: አዘርባይጃን (am) hausca: [[ | ]] (ha) somalicə: Aserbiijaan (so) maltaca: l-Ażerbajġan (mt) afarca: [[ | ]] (aa) oromoca: [[ | ]] (om) tiqrinyaca: [[ | ]] (ti) Hind-Avropa dil ailəsi: Hind qrupu urduca: آذربائجان (ur) hindcə: अज़रबैजान (hi) (Azarbējān), आज़र्बैजान (hi) (Āzarbaijān) sindhicə: [[ | ]] (sd) qucaratca: અજરબેયજાન (gu) (Ajarbēyjān) sinhalaca: [[ | ]] (si) marathicə: अज़रबैजान (mr) (Azarbējān) nepalca: अजरबैजान (ne) pəncabca: [[ | ]] (pa) maldivcə: އަޒަރުބައިޖާން (dv) (Ażaruba’ijān) benqalca: আজারবাইজান (bn) (Ājārbāijān) sanskritcə: अजर्बैजान (sa) assamca: [[ | ]] (as) palicə: [[ | ]] (pi) kəşmircə: [[ | ]] (ks) oriyaca: [[ | ]] (or) biharicə: [[ | ]] (bh) Hind-Avropa dil ailəsi: Erməni qrupu ermənicə: Ադրբեջան (hy) (Adrbeǰan) Avstroneziya dil ailəsi malaqasicə: [[ | ]] (mg) taqalcə: Azerbaijan (tl) Niger-Konqolez dil ailəsi sotoca: [[ | ]] (st) ruandaca: [[ | ]] (rw) suahilicə: Azabajani (sw) xosaca: [[ | ]] (xh) bambaraca: [[ | ]] (bm) linqalaca: [[ | ]] (ln) şonaca: [[ | ]] (sn) kirundicə: [[ | ]] (rn) svaticə: IZebajani (ss) tsonqaca: [[ | ]] (ts) tsvanaca: [[ | ]] (tn) volofca: Aserbayjaan (wo) yorubaca: [[ | ]] (yo) zuluca: [[ | ]] (zu) akanca: [[ | ]] (ak) Hind-Avropa dil ailəsi: Kelt qrupu brötonca: Azerbaidjan (br) vallicə: Aserbaijan (cy) irlandca: An Asarbaiseáin (ga) şotlandca: Asarbaideàn (gd) kernevekcə: Azerbayjan (kw) mencə: yn Asserbajaan (gv) Çin-Tibet dilləri ailəsi: Tibet-Burma qrupu myanmarca: [[ | ]] (my) dzonqxaca: [[ | ]] (dz) tibetcə: ཨ་ཛར་བཡི་ཇན། (bo), ཨ་ཛར་བཡི་ཇན་ནི་ (bo) Hind-Avropa dil ailəsi: Alban qrupu albanca: Azerbajxhani (sq) Qafqaz dillərinin cənub qrupu gürcücə: აზერბაიჯანი (ka) (Azerbaijani) meqrelcə: აზერბაიჯანი (xmf) Bask dili baskca: Azerbaijan (eu) And-Ekvador dil aiəsi: Keçuva qrupu keçuaca: Asarsuyu (qu), Asirwayan (qu) aymaraca: [[ | ]] (ay) Ural-Altay dil ailəsi: Monqol qrupu monqolca: Азербайжан (mn) Qafqaz dillərinin şimal-qərb qrupu: Abxaz-adıqey dilləri abxazca: Азербаиџьан (ab) Qafqaz dillərinin şimal-şərq qrupu: Nax-dağıstan dilləri avarca: Азарбижан (av) çeçencə: Азербайджан (ce)

Ural-Altay dil ailəsi: Türk qrupu

Tərcümələr :

     

{{fullurl:Şablon:{{{3}}}|action=edit}}

azərbaycanca: Azərbaycan türkməncə: Azerbaýjan (tk) çuvaşca: Азербайджан (cv) özbəkcə: Ozarbayjon (uz) qaqauzca Azerbaycan (gag) uyğurca: ئەزەربەيجان (ug) qaraçay-balkarca: Азербайджан (krc) qaraqalpaqca: A'zerbayjan (kaa) noqayca: [[|]] (nog) tıvaca: [[|]] (tyv) altayca: [[]] türkcə: Azerbaycan (tr) osmanlıca: آذربایجان (osm) Krım tatarca: Azerbaycan (crh) qazaxca: Әзірбайжан (kk) </noinclude>: Азербайжан(ky) tatarca: Азәрбайҗан (tt) başqırdca: Әзербайжан (ba) qumuqca: Азербайжан (kum) saxa: Азербайдьан (sah) dolqanca: [[|]] (dlg) şorca: [[|]] (cjs)