buraxmaq
Görünüş
Mənalar :[1]https://web.archive.org/web/20150502050533/http://azerdict.com/izahli-luget/buraxmaq
- ↑
- Əlini açaraq əlindəki, yaxud əli və s. ilə tutduğu şeyin çıxmasına, düşməsinə, getməsinə imkan vermək, daha tutub saxlamamaq. İpin ucunu buraxmaq. Quşu əlindən buraxmaq. Tutub buraxmır. // Əlindən salmaq. [Məryəm] ..başını bir neçə dəfə yellətdi və barmaqları boşalıb kağızı buraxdı. B.Talıblı.
- İçərisindən keçirmək, bir şeyin öz içərisindən keçməsinə imkan vermək. Bu şüşə işığı buraxmır. Pərdə işıq buraxır. Bu kağız mürəkkəbi buraxır.
- Bir yerə daxil olmağa, keçməyə icazə vermək, girməsinə, daxil olmasına mane olmamaq. İçəri buraxmaq. İclasa buraxmaq. Zala hələ heç kəsi buraxmırlar. Sərnişinləri vaqona buraxmaq. // Sürüb salmaq, otlamasına imkan vermək. Heyvanları əkinə buraxmaq. Sürünü meşəyə buraxmaq. Keçini bostana buraxmaq.
- Yol vermək, imkan vermək, qoymaq, razı olmaq. Mən heç vaxt sizi yalvarmağa buraxmaram. M.S.Ordubadi.
- Üzərinə saldırmaq. İti canavarın üstünə buraxmaq.
- Üstündən keçmək, ötürmək; ixtisar etmək. Yazarkən mətnin üç xəttini buraxdım. Şerin ikinci bəndini buraxdı. İki sətri buraxıb, üçüncüyə keç.
- Üzürlü və üzürsüz olaraq gəlməmək (dərsə, iclasa, məşğələyə və i.a.), ötürmək. Şagird bu həftə iki dərs buraxmışdır.
- Ötürmək, əldən çıxarmaq, istifadə edə bilməmək. Üçüncü tramvaydı ki, buraxıram. İki avtobusu buraxıb, üçüncüsünə minə bildik. Fürsəti əldən buraxmaq.
- Axıtmaq, axıb gəlməsinə, axıb getməsinə, ya axıb çıxmasına imkan vermək. Arxa su buraxmaq. Vannanın suyunu buraxmaq. Otağa təmiz hava buraxmaq.
- Öz daxilindən çıxarmaq, yaymaq. Qaz buraxmaq. Tüstü buraxmaq. – Qatar Culfa burnundan fitini buraxdı. M.S.Ordubadi. Uzaqlarda ağ tüstü buraxa-buraxa (z) sürünən dəmir yolu qatarı görünür. M.Hüseyn.
- Uçurtmaq, havaya qaldırmaq, atmaq, yollamaq. Badban buraxmaq. Havaya balon buraxmaq. – Bu halda sərayi-şahidən göyə bir fişəng buraxdılar. M.F.Axundzadə. // tex. Süni peyklər, raketlər haqqında. Aya raket buraxmaq.
- Getməsinə icazə vermək, rüsxət vermək. Məni buraxın, gedim. Atası onu buraxmadı. Mən onu öz yanımdan buraxa bilmərəm. Uşaqları gəzməyə buraxmaq. Bir həftəlik məzuniyyətə buraxmaq.
- Azad etmək, daha saxlamamaq; çıxmasına, getməsinə icazə vermək, imkan vermək. Əsirləri vətənlərinə buraxmaq. İnəkləri tövlədən buraxmaq. Quşu qəfəsdən buraxmaq.
- Vermək, təxsis etmək; sərəncamına, ixtiyarına vermək. Klub təşkili üçün vəsait buraxmaq. Pul buraxmaq.
- Məktəbdə təhsil verib, hazırladıqdan sonra hüquq və ad vermək. Ali məktəblər ildə minlərlə mütəxəssis buraxır.
- Tərk etmək, əl çəkmək, vaz keçmək, boşlamaq, atmaq. Papirosu buraxmaq. Sənətini buraxmaq. Mən köhnə mənzili buraxdım. Bu fikri burax. – Şam ağacı bildi bu keyfiyyəti; Söylədi: Bəsdir, buraxın söhbəti. M.Ə.Sabir. Bir ləhzə buraxmaz məni asudə xəyalım. A.Səhhət. Ölüb gedənlərin yasını burax; Anla ki, hər zaman axır bu həyat! S.Vurğun. // dan. Boşamaq, boşanmaq, ayrılmaq, atmaq, tərk etmək. Arvadını buraxmaq. Ərini buraxmaq.
- Başlı-başına qoyub getmək, başsız qoymaq. İşi buraxmaq. – [Katib:] Heyif ki, mən dəftərxananı buraxıb gedə bilmədim. Ə.Haqverdiyev.
- Əlaqəni kəsmək, uzaqlaşmaq, əl çəkmək. İstəsən aləmi gəz qarış-qarış; Xain adamları tez görüb, burax. S.Vurğun.
- Nəşr etmək, çap edib yaymaq. Nəşriyyat bu il çoxlu kitab buraxdı. Qəzet buraxmaq. // İstiqraz, lotereya, pul və s. haqqında. Yeni marka buraxmaq. // Çapa, nəşrə, tamaşaya qoymağa icazə vermək. Əsəri çapa buraxmaq. Yeni pyesi tamaşaya buraxdılar.
- Tapşırmaq, saxlamaq üçün vermək. Evi kimə buraxıb gəldin? – Çamadanı konduktora buraxıb getdim. Mir Cəlal.
- Təxir etmək, sonraya qoymaq, keçirmək. Mübahisəni sonraya burax. – [Əbülhəsən bəy:] Eşq, məhəbbət məktubunu gündüz yazmaq cayiz deyil, ..onu gecə saat birdən sonraya buraxmalısan. M.S.Ordubadi. Doğrudan da Əhməd məsələni uzağa buraxmayıb, o saat Nabat xanımın yanına elçi göndərdi. B.Talıblı.
- Satmaq üçün vermək, təchiz etmək. Mağazalara mal buraxmaq. // Satmaq. Müştərilərə yeni mallar buraxmaq.
- İstehsal etmək. Fabriklərimiz növbənöv mallar buraxır. Avtomobil zavodları yeni tip maşın buraxır.
- Uzatmaq, genəltmək. Paltarın ətəyini bir qədər buraxmaq lazımdır.
- Boşaltmaq, gərginliyini azaltmaq. İpi bir az buraxmaq.
- Qoymaq, rastlaşdırmaq, qarşısına çıxarmaq. Dünya hadisələri heyrətamiz bir surətdə inkişaf edir, insanları hər gün yeni bir vaqiə qarşısında buraxırdı. M.İbrahimov.
- məc. Xidmət etmək. Aşxana gündə iki yüz adam buraxa bilir. Hamam saatda yüz adam buraxır.
Dünya xalqlarının dillərində
[redaktə]
|
Ural-Altay dil ailəsi: Türk qrupu
[redaktə]
|