dayanmaq

Wiktionary saytından

[redaktə]

Feil[redaktə]

azərbaycanca: dayanmaq

  • Heca: da-yan-maq

Mənalar :[1]https://web.archive.org/web/20131023124605/http://azerdict.com/izahli-luget/dayanmaq

    1. Hərəkətsiz hala düşmək; hərəkətini, işini saxlamaq. Kim isə zəncirləri yerə atır. Dəzgah xırp dayanır. M.İbrahimov. Qazma borusunun yoxluğu üzündən buruqda işlər dayandı. M.Hüseyn. // Fəaliyyətdən qalmaq, daha fəaliyyət göstərməmək, fəaliyyətini kəsmək. Və onlara bildirildi ki, “Şərqi-Rus” qəzeti müvəqqəti olaraq dayanıbdır. C.Məmmədquluzadə. // Kəsilmək, qurtarmaq, ara vermək. Külək yatır, qar dayanır, açılır səhər. S.Vurğun.
    2. Bir yerdə qərar tapmaq, gəlib bir yerdə durmaq, daha irəli hərəkət etməmək. Maşın bir dövrə vurub dayandı. Mir Cəlal.
    3. Ayaq üstə durmaq. Qapılar örtülüb qapanmışdır; Arxasında nökər dayanmışdır. A.Səhhət. Bəzən ayna qabağında dayanıb gəlin; Öz hüsnünə dönə-dönə baxır vüqarla. S.Vurğun. // Durmaq, çəkmək. Növbədə dayanmaq.
    4. Dözmək, tab gətirmək, davam gətirmək, qatlaşmaq. Sabitqədəm olsaydı əgər yari-vəfadar; Aşiq dəxi qaçmazdı bəladan, dayanardı. M.Ə.Sabir. Könlümün şüşəsi, saqın ki, sınar; Toxunursa ayna daşa dayanmaz. Aşıq Ələsgər. [Hacı:] Hər gunə əziyyətə dayandıq. C.Cabbarlı.
    5. Səbat göstərmək, üstündə durmaq, israr etmək. Sözünün üstündə dayanmaq.
    6. Bir şey haqqında müfəssəl danışmaq. ..Mən də bu sözün üstə çox dayanıb uzunuzadı danışmaq istəmirəm. C.Məmmədquluzadə.
    7. Səbir etmək, gözləmək, toxtamaq, duruş gətirmək. Bir qədər dayanmaq lazımdır. – Dedi: – Qışdır hənuz, həmsayə; Meynə fəsli deyil, dayan yayə. M.Ə.Sabir. Cahangir cavab vermədi, o qəsdən bir az da qaşqabağını sallayaraq dayandı. S.Rəhman. _ Dayanıb durmaq – sakit durmaq, toxtamaq, heç bir təşəbbüs, hərəkət göstərməmək, iş görməmək, heç nə etməmək. Daya- nıb duran yerdə – heç bir səbəb olmadan, nahaqdan.
    8. Qalxmaq, yüksəlmək (adətən “ərşə”, “göyə” sözləri ilə). Fərraşların küçələrdə .. səsi hər dəqiqədə ərşə dayandı. M.F.Axundzadə. Əkdiklərimin tamamı yandı; Fəryadlarım göyə dayandı.. M.Ə.Sabir. Bir matəm paltarı geymiş üfüqlər; Tüstülər ah çəkib göyə dayanır.. S.Vurğun.
Şəxs
əvəzliyi
Fellərin şəxsə və zamana görə dəyişməsi Felin formaları Hallar Fellərin
hallanması
Keçmiş zaman İndiki
zaman
Gələcək zaman əmr arzu
(gərək...)
vacib lazım şərt
şühudi nəqli qəti qeyri-qəti
Mən dayanmışdım dayandım dayanıram dayanacağam dayanaram dayanım dayanam dayanmalıyam dayanasıyam dayansam Adlıq dayanmaq
Sən dayanmışdın dayandın dayanırsan dayanacaqsan dayanarsan dayan dayanasan dayanmalısan dayanasısan dayansan Yiyəlik dayanmağın
O dayanmışdı dayandı dayanır dayanacaq dayanar dayansın dayana dayanmalıdır dayanasıdır dayansa Yönlük dayanmağa
Biz dayanmışdıq dayandıq dayanırıq dayanacağıq dayanarıq dayanaq dayanaq dayanmalıyıq dayanasıyıq dayansaq Təsirlik dayanmağı
Siz dayanmışdınız dayandınız dayanırsınız dayanacaqsınız dayanarsınız dayanasınız dayanasınız dayanmalısınız dayanasısınız dayansanız Yerlik dayanmaqda
Onlar dayanmışdılar dayandılar dayanırlar dayanacaqlar dayanarlar dayansınlar dayanalar dayanmalıdırlar dayanasıdır dayansalar Çıxışlıq dayanmaqdan


Dünya xalqlarının dillərində[redaktə]

Ural-Altay dil ailəsi: Türk qrupu[redaktə]