dolaşmaq

Wiktionary saytından

[redaktə]

Feil[redaktə]

azərbaycanca: dolaşmaq

Mənalar :

  1. Dolaşıq düşmək, pırtlaşmaq, bir-birinə qarışmaq. Saçları dolaşdı. İp dolaşıb.
  2. Dolanmaq, sarılmaq, ilişmək. Hərçəndi oynamaq ona yaraşır; Siyah zülfü qamətinə dolaşır. Aşıq Hüseyn. Ayı zənciri ilə ağaca dolaşıb dartınır və bağırırdı. S.S.Axundov. [Şirzad] yeridikcə hündür qalxmış qanqal və sirkan kolları qıçına dolaşırdı. M.İbrahimov.
  3. Gəzmək, dolanmaq. Dolaşdım dünyanı, gəzdim baş-başa; Sənin kimi gözəl görmədim, haşa! Aşıq Ələsgər. [Cavad bəy:] Qoy bir az dincəlsin, ovda da dolaşsın, onda Firuz bəyin təbi gələr, yazar. T.Ş.Simurq. // Uçaraq dövrə vurmaq. Qartallar göy üzündə dolaşır. – Görürlər təyyarələr göy üzündə dolaşır. M.Seyidzadə.
  4. Yayılmaq, intişar etmək. Zavodda pulların tapıldığına dair şad bir xəbər dolaşdı. S.Rəhman. // “Ağızdan-ağıza”, “ağızlarda”, “dillərdə” sözləri ilə – deyilmək, yayılmaq. [Zeynal:] ..Mənim adım bu vaxtadək dildən-dilə dolaşır. C.Cabbarlı. [Rzaqulu xanın] Parisin teatr və sair ədəbiyyat səhnələrində oxuduğu leksiyalar və müəssir xitabələr ağızdan-ağıza dolaşaraq, nəhayət, qəzetlərdə və jurnallarda dərc olunardı. M.S.Ordubadi.
  5. məc. dan. Nahaqdan işə düşmək, çətin və çıxılmaz vəziyyətə düşmək.
  6. məc. Sataşmaq, toxunmaq, öcəşmək. Ey molla dayı, gəl bu müsəlmanə dolaşma! Ə.Qəmküsar. Bəylərə, xana dolaşmaq da zarafatmı məgər? Ə.Nəzmi.
  7. Çaşmaq, karıxmaq, sözünün dalını gətirə bilməmək, qarışdırmaq. O, sözünün axırında dolaşdı.
  8. Bir sıra sözlərə qoşularaq müxtəlif ifadələr və tərkiblər əmələ gətirir, məs.: əlayağa dolaşmaq, ağlı dolaşmaq, dili dolaşmaq.
Şəxs
əvəzliyi
Fellərin şəxsə və zamana görə dəyişməsi Felin formaları Hallar Fellərin
hallanması
Keçmiş zaman İndiki
zaman
Gələcək zaman əmr arzu
(gərək...)
vacib lazım şərt
şühudi nəqli qəti qeyri-qəti
Mən dolaşmışdım dolaşdım dolaşıram dolaşacağam dolaşaram dolaşım dolaşam dolaşmalıyam dolaşasıyam dolaşsam Adlıq dolaşmaq
Sən dolaşmışdın dolaşdın dolaşırsan dolaşacaqsan dolaşarsan dolaş dolaşasan dolaşmalısan dolaşasısan dolaşsan Yiyəlik dolaşmağın
O dolaşmışdı dolaşdı dolaşır dolaşacaq dolaşar dolaşsın dolaşa dolaşmalıdır dolaşasıdır dolaşsa Yönlük dolaşmağa
Biz dolaşmışdıq dolaşdıq dolaşırıq dolaşacağıq dolaşarıq dolaşaq dolaşaq dolaşmalıyıq dolaşasıyıq dolaşsaq Təsirlik dolaşmağı
Siz dolaşmışdınız dolaşdınız dolaşırsınız dolaşacaqsınız dolaşarsınız dolaşasınız dolaşasınız dolaşmalısınız dolaşasısınız dolaşsanız Yerlik dolaşmaqda
Onlar dolaşmışdılar dolaşdılar dolaşırlar dolaşacaqlar dolaşarlar dolaşsınlar dolaşalar dolaşmalıdırlar dolaşasıdır dolaşsalar Çıxışlıq dolaşmaqdan


Dünya xalqlarının dillərində[redaktə]

Ural-Altay dil ailəsi: Türk qrupu[redaktə]