dar
azərbaycanca: dar
Mənalar :[1]https://web.archive.org/web/20131105033913/http://azerdict.com/izahli-luget/dar
- ↑
- Ensiz (enli ziddi). Dar küçə. Dar yol. Dar keçid. Dar dərə. – Küçə dar olmağına görə ulaq güc ilə keçirdi. Çəmənzəminli. Diyar kişi dar bir cığırla sola tərəf buruldu. Ə.Məmmədxanlı. _ Dar dəmir yolu – yaxın məsafələrə çəkilən və yerli əhəmiyyəti olan, relsləri bir-birinə yaxın dəmir yolu. Bütün mədənlərə tramvay və dar dəmir yolu çəkilmişdir.
- Çox sıx, sıxıcı, tarım. Dar köynək. Dar şalvar. Dar ayaqqabı.
- Kiçik, balaca. Biri deyir: – Azca dardır yerimiz; Nə olsun, genişdir ürəklərimiz. M.Rahim. Əslinə baxsan, bu dar həyətdə nə günəşli bir yer, nə də tamaşalı bir şey vardı. Ə.Əbülhəsən.
- məc. Əhatəsi geniş olmayan; məhdud, birtərəfli. Dar düşüncə. Dar elmi sahə.
- məc. Çox az, çox məhdud, qeyri-kafi, yaxud namünasib. Vaxt çox dar idi. // Eyni mənada bəzən “bu dar vaxtı, bu dar vaxtda” tərkib şəklində işlənir. Birdən qapı döyülür, molla öz-özünə hirslənir ki, yenə görəsən kimdi bu dar vaxtı gəlib çıxdı. “M.N.lətif.” [Xanımnaz:] Bu dar vaxtı sən getmə. Qaranlıqdır, sən dayan, mən gedim. C.Cabbarlı. Ancaq indi, bu dar vaxtda söhbət açmağı lazım bilmədi. Mir Cəlal. ◊ Dar ayaqda – çətin zamanda, çətin vəziyyətə düşəndə. Dar ayaqda kömək etmək. Dar ayaqda imdada çatmaq. Dar etmək (bəzən “başına” sözü ilə) – dözülməz etmək, məşəqqətli etmək. Evi başına dar etmək. Dünyanı başına dar etmək. Dar gün – həyatın çox çətin, çox ağır, böhranlı, məhrumiyyətlərlə dolu vaxtı. Yarı görmək istəyir; Ürəyim bu dar gündə. (Bayatı). Aygün alıb çağasını bağrına basır; Analara təsəllidir dar gündə övlad. S.Vurğun. Vətənin dar günündə atıldın ön səngərə; On yara aldınsa da, uf demədin bir kərə. S.Rüstəm. Dar kəsilmək – bax dar olmaq. Bir qıy vursam, bu gün dünya düşmənlərə dar kəsilər. S.Vurğun. Dar olmaq – dözülməz olmaq. Dara düşmək –
- maddi cəhətdən ağır vəziyyətə düşmək, sıxıntı çəkmək, yoxsul hala düşmək;
- çətin vəziyyətə düşmək, işi çətinə düşmək. Tanrı, yaman gündə düşmüşük dara; Bizə özün kömək ol, aman, aman! “Koroğlu”. Oğul, harda dara düşsən, arxalan hünərinə; Sən ölümü bir an belə gətirmə gözlərinə. S.Vurğun. Dara qısnamaq – bərkə çəkmək, sıxışdırmaq, çətin və çıxılmaz vəziyyətə salmaq. Bəy Nabatoğlunu bərk dara qısnamış, onun gözünün ağı-qarası bircə qızını evinə qulluqçu istəyirdi. S.Rəhimov. Dara salmaq – bax dara qısnamaq. Darda qalmaq (olmaq) – çətin vəziyyətə düşmək, çətinlik çəkmək, ehtiyac içində olmaq. Qalsan da zillətdə, qalsan da darda; Bağlan azadlığa, azad zəhmətə. M.Rahim. O heç vaxt sənin darda qalmağına razı olmaz. M.Hüseyn. Dardan çıxmaq – ağır və çətin vəziyyətdən, məhrumiyyətdən qurtarmaq.
Dünya xalqlarının dillərində
[redaktə]
Tərcümələr :
|
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Ural-Altay dil ailəsi: Türk qrupu
[redaktə] Tərcümələr :
Feil dar (es)-
azərbaycanca:vermək (es)
Feil dar (pt)- azərbaycanca:vermək (pt)
Bağlayıcı dar (ro)- azərbaycanca:amma (ro),lakin (ro),ancaq (ro)